با انواع گره در فرش دستباف آشنایی دارید؟ همانطور که اطلاع دارید تولید انواع فرش دستباف در منطقه های زیادی از ایران و با روش های مختلفی تولید می شود و همین مسئله باعث ایجاد انواع گره گذاری و تنوع در انواع گره شده است و هر نقطه ای از ایران به شیوه های خاصی از گره های مختلف در بافت فرش استفاده می کنند.با اصفهان فرش ، فرش دستباف اصفهان همراه باشید.
در واقع گره همان پرزیست که آن را حول محور چله های زیر و رو گره می زنند ، در اصل با کنار هم قرار گرفتن گره ها نقش و طرح فرش نشان داده می شود. گره با نام های دیگری شناخته می شود مثل ریشه ، خفت ، گند ، پیچه ، ایلمه که همه اینها یک معنی را می دهند.
جهت مشاوره رایگان در خصوص خرید فرش دستباف میتوانید با شماره 09131162373 و یا 03132229377 تماس حاصل فرمایید. (به هیچ عنوان خریدار فرش شما عزیزان نیستیم لطفا در این خصوص تماس حاصل نفرمایید. باتشکر)
این را بدانید میزان تراکم گره ها و ظرافت آنها نشان دهنده کیفیت و مرغوبیت فرش می باشد ، قطعا هر چه تعداد گره ها بیشتر باشد کیفیت فرش بالاتر می باشد. پس نتیجه می گیریم تعداد و نوع گره دو خصوصیت مهم فرش هستند. تعداد گره ها در ایران اینگونه است که در هر 7 سانتی‌متر را یک رج می گویند.
مطلب تکمیلی تراکم و شانه فرش را میتوانید از اصفهان فرش مطالعه فرمایید.
فهرست مطالب
انواع گره ها در قالی بافی
با وجود تنوع زیاد گره در قالی بافی در ایران از دو نوع گره ترکی و فارسی استفاده می شود و بقیه گره ها زیاد کاربردی ندارند. در زیر مختصرا در مورد آنها بحث می کنیم.
پیشنهاد میشود مقاله تفاوت تار و پود را نیز مطالعه فرمایید.
گره های ترکی فرش
آموزش گره ترکی فرش دستباف
ساختار گره ترکی به این شکل است که نسبت به گره ها مستحکم تر است و همین مسئله باعث شده استحکام زیادی در فرش به وجود آید. در این روش معمولا از قلاب استفاده می شود ، این نوع گره روی دو تار رو و زیر زده می شود. طرز کار با گره ترکی به این صورت است که بافنده خامه یا پرز را در دست چپش گرفته و به شکل عمود روی تارهای زیر و رو قرار می دهد. هر کدام از دو سر خامه را به پشت یکی از تارها برده و بعد از پیچیدن به دور آنها از بین دو تار بیرون می آورند و دوباره آن را می گیرد.
بافنده با کمک قلاب یک جفت چله را به جلو می کشد و بعد خامه را در دست چپ گرفته و یک سر آن را با قلاب بین دو چله می برد ، خامه را از پشت تار اول بیرون و از روی دو تار عبور می دهد. سپس خامه را پشت تار دوم می برند و آن را از بین دو تار بیرون می آورند. دو سر آن را با هم به سمت پایین کشیده و اضافه های آن را با لبه تیز قلاب می برند.
انواع گره ترکی فرش
- گره ترکی معمولی که مشهور به استاندارد یا خوابیده می باشد
- نوع دیگر گره برعکس یا برجسته
- گره ممتاز
گره های فارسی فرش
در روش گره فارسی خامه فرش را به دور یک تار گره می زنند و از پشت تار بعدی بیرون می آورند. این نوع گره بر اساس جهت آن دو نوع می باشد.
- فارسی چپ به راست
- فارسی راست به چپ
مقایسه گره ترکی و فارسی
- در فرش های بافته شده با گره ترکی ضخامت پرزهای مصرف شده کمتر از گره فارسی است.
- گره های ترکی را بوسیله قلاب و گره های فارسی را با دست می زنند.
- مواد مصرفی در هر دو گره کرک ، پشم و ابریشم می باشد با این تفاوت که نخ استفاده شده در گره ترکی بیشتر از گره فارسی می باشد.
- بعضی اعتقاد دارند دوام ریشه فرش هایی که گره ترکی در آن استفاده شده بیشتر از فرش های با گره فارسی می باشد.
در ادامه توجه شما را به جدول زیر جلب میکنیم:
گره ترکی بهتر است یا فارسی
| گره فارسی | گره ترکی | |
| ضخامت پرژ بافته شده | کمتر | بیشتر |
| بافت به وسیله | دست | قلاب |
| میزان مصرف نخ | نخ، کمتر استفاده میشود | نخ، بیشتر استفاده میشود |
| دوام فرش | کمتر | بیشتر |
پیشنهاد میشود مقاله فرش گروس را نیز مطالعه بفرمایید.
انواع گره فرش
به جز گره ترکی و فارسی از گره های دیگری در بافت فرش استفاده می کنند که عبارتند از :
گره های تقلبی
در این روش همانطور که از نامش پیداست گره ای زده نمی شود و یک نوع تقلب به حساب می آید. در این نوع گره دوام و چگالی فرش پایین می آید لذا پیشنهاد نمی شود چون فرش های بافته شده از این نوع گره از کیفیت و مرغوبت پایینی برخوردار می باشند. گره های تقلبی سه دسته هستند :
گره تقلبی U شکل یا بی گره بافی
این گره شباهتی به U دارد. در این روش خامه فرش را دولا کرده و آن را از پشت تار عبور داده و بعد در ادامه قلاب را از داخل U شکل خامه عبور می دهند و سر نخ را گرفته و از U به طرف بیرون رد می کنند.
گره کمانشیب
در این نوع گره بعد از اینکه نخ را دور چله می گردانند بدون گره خوردن آن روی رج محکم می کنند.
گره جفتی بافی
گاهی اوقات به جای اینکه پرز خامه را دور یک تار بپیچند ، دور چها تا شش تار می پیچند ، این نوع گره ها جفت بافی نام دارند.
گره های هنری
گره های هنری بیشتر در فرش هایی که حالت تزئینی دارند به کار گرفته می شوند مثل تابلو فرش ها.این گره ها نوع های مختلفی دارند که مهمترین آنها را برایتان ذکر می کنیم.
گره دو رنگ
در این نوع از گره از چند رنگ استفاده می کنند ، در شروع این روش ابتدا با توجه به قدرت رنگ انتخابی ، یک رشته خامه را دو لا کرده و یا یک تاب آنرا باز کرده و تاب نخ رنگ مخالف را از آن رد می دهند. نکته مهم در استفاده از این گره ، قرار دادن طرح های رنگی در سر جایشان می باشد و در آخر با گره زدن رنگ ها طوری کنار هم چیده می شوند که طرح خودش را حفظ می کند.
گره هنری تک تار یا پیچشی
این گره با توجه به موقعیتش در نقشه ، رو یا زیر تار قرار می دهند و از قلاب در زدن آن استفاده می کنند. روش زدن این گره به این شکل است که بافنده اول یک تار را گرفته و خامه را از پشت آن رد می دهد و از رو برمی گرداند ، بعد دوباره با قلاب آن را با یک گردش از بین این دو تار عبور می دهد و به طرف پایین هدایت می کند.
گره آویز
گره آویز که تشکیل شده از چهار گره مختلف و کاربرد این گره بیشتر برای بافت طرح های تصویری مثل صورت در فرش های درشت بافت می باشد.
گره قرضی
این گره ها دو دسته هستند :
- گره هایی که از خامه فرش با یک ساق عبور می کنند.
- گره هایی که از خامه فرش با دو ساق عبور می کنند.
روش کار این نوع گره ها به این شکل است که در شروع یکی از تارها را گرفته خامه را از بین آن عبور می دهند و بعد از بین تارهای زیر و رو دو تار را گرفته از بین آنها رد می کنند و از جای مورد نظر بیرون می آورند.
گره مغلوب
شیوه زدن این گره مثل گره قرضی است با این تفاوت که رنگ در نظر گرفته برای این گره ها به شکلی است که با رنگ ناحیه اطرافش فرق دارد ، علت اینکه نامش گره مغلوب است قدرت کم رنگ آن نسبت به ناحیه ای که در آن استفاده شده می باشد می توانیم بگوییم قدرت رنگی آن نسبت به طرح های رنگی اطرافش مغلوب می باشد.
گره اسپانیولی
دلیل نامگذاری این گره این است که در مطقه ای از اسپانیا از آن استفاده زیادی می کنند.
علت مهم محبوبیت گره اسپانیولی را در راحتی و سادگی آن می توان پیدا کرد.شیوه کارش این گونه است که یک ونیم دور از تار را به دور چله ی فرش می چرخانند و در آخر به طرف پایین هدایت می کنند. کاربرد این گره بیشتر در گل برجسته های تصویر بافی فرش های تبریز می باشد.
گره مضاعف
برای زدن این گره از دو برابر نخ استفاده می کنند ، از اهمیت به کار گیری این گره پر کارتر نشان دادن فرش است.
گره تک تاری
تک تاری همانطور که از نامش پیداست بر روی یک تار می زنند. کاربرد این گره بیشتر در بافت قالی های تصویری و ظریف می باشد چون برای بافت قسمت ها و خطوط ظریفی مثل خطوط چهره خیلی مناسب است.
پیشنهاد میکنیم مقاله دلایل گرانتر بودن فرش دستباف نسبت به ماشینی را نیز مطالعه فرمایید.
بیشتری بنویسین لطفا
با اجازتون بازنشر شد
مثل همیشه عالی و کاربردی
متشکرم
چقد خوبین شما
شماره تماستون برای خرید تلفنی چنده
شما پیج اینستا هم دارین؟
چطوری می تونم باهاتون ارتباط بر قرار کنم
مشاوره آنلاین از چه طریقی صورت می گیره؟
شادکام و سلامت باشید
هزینه مشاورتون چنده؟
حرفتون خیلی عالیه
واقعا ارزش وقت گذاشتن داشت
مطالب بیشتری بنویسین لطفا
مطلبتون بسیار مفید بود