فرش دستباف زنجان (Zanjan handmade carpet) آمیزش رنگی روشن، پخته و چشم‌نواز دارد که به پیرامون جان می‌دهد. چله فرش زنجان پنبه‌ای یا آغشته پنبه و پشم است. فرش دستباف زنجان بیشتر با رنگ‌های قرمز تیره، قهوه‌ای و آبی روشن با طرح‌های هندسی مانند افشار در نوع ذرع و نیم بافته می‌شود. در این مطلب به قیمت و خرید فرش دستباف زنجان و همچنین راه های تشخیص این فرش خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
تاریخچه فرش دستباف زنجان
در ابتدا به بیان تاریخچه فرش دستباف زنجان میپردازیم. زنجان شهری در شمال غربی ایران است که زمستان‌هایی سرد و تابستان‌هایی آرام دارد. زنجان دارای دو دره بزرگ به نام‌های “زنجان رود” و “سفیدرود” است که کوه انگوران و قراول میان آن دو قرار گرفته است. فرش زنجان در زمان اردشیر بابکان ساخته شد و در آن هنگام “شهین” یا “شاهان” نامیده می‌شد. این نام کم‌کم زمان دگرگون شد و به زنکان و سپس زنجان تبدیل شد. “اندازه العالم” (372 هجری قمری) زنجان را شهری آباد و پربرکت با ساختاربندی‌ها استوار توصیف کرده است. بیرون آوردن نمک در این بخش موجب پیدایش این شهر باستانی شد که توقفگاه با ارزشی در گذر جاده ابریشم به سمت ایران بود.
جهت مشاوره رایگان در خصوص خرید فرش دستباف میتوانید با شماره 09131162373 و یا 03132229377 (پورمعمار) تماس حاصل فرمایید. (به هیچ عنوان خریدار فرش شما عزیزان نیستیم لطفا در این خصوص تماس حاصل نفرمایید. باتشکر)
روشن نیست که نخستین فرش بافته‌شده با تار و پود به کدام سرزمین وابسته است، ایران، چین یا دیگر سرزمین‌های باستانی؟ بااین‌حال نتایج پژوهش های بسیار انجام‌شده در زمینه بافندگی بازگو کننده آن است که تمدن‌های باستانی مصر و آشور زادگاه بافندگی بوده‌اند. در کتاب مقدس تورات در سفر مهاجرت قوم بنی‌اسرائیل به زیور دادن چادر و به‌کارگیری فرش اشاره‌شده است.
با آگاهی به اکتشافات باستان‌شناختی نیم‌قرن پایانی و یافتن فرش سرشناس پازیریک وابسته به 2500 سال پیش در هشتاد کیلومتری مرز مغولستان در میان رشته‌کوه آلتای، جایگاه قالیبافی باستانی از کرانه‌های رودهای نیل و دجله و فرات به آسیای مرکزی منتقل‌شده است. خاستگاه فرش‌بافی با گواهمندی به نقشه‌های سکایی، هخامنشی و آشوری و بر پایه نظریات اولریخ شرمن به آذربایجان ایران برمی‌گردد.
پروفسور رد نکو فرش دیگری را در دنباله‌ی کاوش‌های باستان‌شناختی خود در اندازه صد و هشتاد کیلومتری از جایگاه کشف پازیریک در سرزمینی به نام باسادا یافت که به نظر می‌رسد وابسته به زمان هخامنشی باشد. استان زنجان یکی از مراکز فرش‌بافی ایران است، ولی دریغا اطلاعات جامع و اسناد نوشته‌شده کافی که این سخن را ثبت کرده باشد، وجود ندارد.
برخی از این اسناد نوشته شده به چند مورخ و جهانگردی مربوط می‌شود که از این بخش گذر کرده‌اند و درباره فرش‌بافی و صنایع این سرزمین به اختصار گفتارهایی را به رشته نگارش درآورده‌اند. جابر (Jobber) که در زمان فتحعلی شاه قاجار به ایران سفر کرده بود، در برگه 154 از سفرنامه خود درباره بازار زنجان، تیمچه آن و خرید خاندان افشار نوشته است. به بازگفت از جابر بازار فرش زنجان در دست چادر نشینان عشایر افشار است، خاندان افشار فرش دستباف ابریشمی خود را به بازار زنجان می‌آورند و فرش را با ماهوت، تفنگ، گوگرد و گلوله جایگزینی می‌کنند.
نیاز به ذکر است که افشار نام یکی از مردمان ترک است که باارزش‌ترین خاندان آن در زنجان سکونت دارد. تیره‌های متمدن افشار به‌واسطه آمادگی در مجامع اشرافی شهرهای گوناگون ایران و همکاری در مراسم و جشن‌هایی که در آن‌ها فرش‌های گران‌بها زینت‌بخش انجمن‌ها بود، با گونه‌های فرش، فرش‌بافی و مهارت‌ها و ظرافت‌های آن آشنایی داشتند و این مهارت‌ها و شگردها را به‌عنوان رهاورد سفر به روستاهای خود بردند. فرش افشار با مرغوب‌ترین مواد از روی نقشه‌هایی زیبا بارنگ‌های گیرا بافته‌شده و پایداری رنگ بالایی دارد.
خرید فرش دستباف زنجان
برای خرید فرش دستباف زنجان، بهترین مکان خود این شهر میباشد. چرا که تنوع و انتخاب بیشتری برای خرید فرش زنجان خواهید داشت. و میتوانید به صورت مستقیم با بافنده ها در ارتباط باشید.
قیمت فرش دستباف زنجان
قیمت فرش زنجان نیز مانند فرش های دیگر به عوامل مختلفی مانند جنس نخ استفاده شده، متراژ فرش، تک یا جفت بودن فرش و همچنین قدیمی یا کهنه بودن فرش بر میگردد، ولی در کل، فرش زنجان را نمیتوان جزو فرش های گران‌قیمت محسوب نمود.
ویژگی‌های فرش دستباف افشار زنجان
فرش افشار از روی کیفیت و ماندگاری بالا به فرش آهنین ایران شهرت دارد و در بازارهای بین‌المللی شناخته‌شده است. خوش‌نامی فرش افشار زنجان از بافت ظریف، استواری بالا، کیفیت بالای نخ، رنگرزی هنرمندانه، به‌کارگیری از پشم محکم و انعطاف‌پذیر، اصالت، طرح و گوناگونی رنگ نقشه و طول عمر بالای فرش نشأت می‌گیرد. فرش‌های دستبافت به سه دسته شهری، عشایری و روستایی تقسیم‌بندی می‌شوند، فرش افشار زنجان در دسته فرش‌های روستایی قرار می‌گیرد.
اگرچه دار های قالیبافی بسیاری در شهر زنجان برپا است، ولی شمار دارهای شهری کمتر از دارهای روستایی است. فرش افشار جزء آثار صنایع‌دستی است که از دیرباز در بسیاری از روستاهای زنجان بافته‌شده است. استان زنجان آب‌وهوای میانه، چراگاه‌های بسیار و زمین‌های زراعی کوهستانی دارد که آن را به یکی از تولیدکنندگان بنیادی فرش تبدیل کرده است.
زنجان نقش با ارزشی در پیشروی کردن هنر فرش‌بافی ایران داشته است، چرا که طراحان و تولیدکنندگان فرش بخش قابل دیدی در رونق و زنده کردن صنعت فرش‌بافی و پا نهادن آن به بازار جهانی داشته‌اند. وجود چراگاه های پهناور و رونق کشاورزی و دامپروری در بخش افشار زنجان باعث شده که بخش بزرگ پشم موردنیاز برای بافت فرش به روش محلی آماده شود. فرش افشار با کیفیت تر و گران تر از فرش زنجان است و با خامه فرش بافی برگزیده تری بافته می‌شود.
نوع گره در فرش دستباف زنجان
فرش زنجان به روش بافت همدان بافته می‌شود. بافت تک پود “سنه بافت” یا بافت همدان نامیده می‌شود. پودها در بافت همدان استوار و تارها سینوسی است. پود سنگین‌تر از تار است. فرش زنجان با گره متقارن بافته می‌شود. چون تنها یک نخ پود پس از هر رج گره بافی شده قرار داده می‌شود، نخ تار به روش یک‌درمیان دیده می‌شود و به‌این‌ترتیب به سادگی می‌توان فرش زنجان را شناسایی کرد. در مورد انواع گره در فرش دستباف مطلبی قبلا آماده نموده ایم که خواندن آن خالی از لطف نمیباشد.
ویژگی‌های فرش دستباف زنجان
- نقشه: فرش زنجان از روی ظاهری مانند به فرش بیجار است و اگرچه کارشناسان فرش نیز این دو را باهم اشتباه می‌گیرند. اگرچه طرح فرش‌های زنجان بیشتر بزرگ‌تر از فرش‌های بیجار است و مرکز آن‌ها به گونه تک پود بافته‌شده است.
- کیفیت: کیفیت فرش‌های زنجان متغیر است، و کیفیت آن روی هم رفته پایین‌تر از فرش بیجار است. روی هم رفته فرش زنجان فرشی با کیفیت مناسب و قیمت پایین تر است.
- اندازه و شکل: فرش زنجان در اندازه های گوناگون بافته می‌شود، هرچند بیشتر فرش دستباف ها در اندازه میانه (چهار در شش تا هشت در ده پا) وجود دارد و فرش‌های بزرگ در اندازه ده در هجده پا نیز بافته شده است.
- رنگ: قرمز تیره، قهوه‌ای و آبی روشن
- بافت: پشم، پنبه، بافت استوار و انبوه
- چله: تارها بیشتر پنبه‌ای و پودها پنبه‌ای یا پشمی است.
- گره: بافندگان زنجانی از هر دو گره ترکی و فارسی استفاده می‌کنند. هنگام خرید فرش به پشت آن نگاه کنید، چون کیفیت فرش به شماره گره‌های آن بستگی دارد. شمار متوسط گره‌های فرش زنجان در واحد سطح KPSI 120 (30 رج) است.
- قیمت: قیمت فرش زنجان پایین‌تر از بسیاری از فرش‌های ایرانی است و بیشتر مردم توانایی خرید آن را دارند.
طرح و نقش های فرش زنجان
فرش دستباف زنجان دارای طرح های مختلف و زیبایی میباشد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:
- طرح اسلیمی
- طرح افشان
- فرش طرح شکارگاه
- طرح درختی
- طرح قابی
- طرح محرابی
- طرح شاه عباسی
- طرح ایلی
- طرح اقتباسی
- طرح آثار باستانی و ابنیه اسلامی
- طرح ماهی درهم
افراد مشهور فرش بافی زنجان
دکتر علی حصوری که بیش از ده سال در زمینه فرش پژوهش کرده است، باورمند است که پیشینه فرش‌بافی در غرب زنجان و روستاهای انگوران و خرده آیماق (Khordeh Aimaq) به زمان برنز، یعنی 3500 سال پیش می‌رسد. بنابراین روشن است که استان زنجان از سال‌ها پیش، از زمان افشاریه باهنر و پیشه فرش‌بافی آشنا بوده است و هنرمندان این دیار فرش‌هایی زیبا را از روی نقشه‌هایی بدیع بافته‌اند که بخش باارزش‌ترین صنایع‌دستی روستایی به شمار می‌آیند.
فرش‌بافی در کنار کشاورزی و دامداری بخش ارزش‌دار دریافتی در پدید آوردن و کارآفرینی بخش افشار زنجان داشته است. بیشتر هنرمندان فرش‌باف زنجانی را زنان روستایی تشکیل می‌دهند. فرش‌بافی امروزه افزون بر روستاها در شهرها نیز رواج دارد و مردان نیز به کار فرش‌بافی اشتغال دارند. فرش‌های زنجان به‌جز روش بومی به تأسی از روش فرش‌بافی شهرهای نزدیک مانند آذربایجان، بیجار و قم نیز بافته‌شده است.
چه سایت قشنگی دارین
مشاوره آنلاین از چه طریقی صورت می گیره؟
مشاورینتون قابل اعتمادن؟
چطوری میتونیم از آخرین مطالبتون باخبر بشیم
مرسی
احسنت عالی بود
میشه مطلب رو توی وبلاگ خودم بزارم؟
چرا اینقد کم؟
سلام عالی بود
خیلی زیبا بود مهندس
نویسنده این متن کیه؟
حرف نداری
من زندگیمو مدیون شمام
عاااااااااااالی
بازم درمورد این موضع مطلب بزارین