مراحل تولید خامه(نخ) فرش کدامند؟

نخ فرش یا خامه فرش ماده اصلی تولید فرش میباشد.ما در اصفهان فرش به انواع خامه فرش، مراحل تولید و اینکه خامه فرش چیست میپردازیم.تا اخر با ما همراه باشید.

انواع خامه (نخ) فرش کدامند؟

نخ ها از الیاف تهیه می شوند که الیاف ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند، شامل الیاف طبیعی و مصنوعی میباشد که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم.

الیاف چیست؟

الیاف، ماده اصلی و اولیه در صنعت نساجی است.الیاف چیست؟ به رشته‌های نازک و بلندی (مانند مو) که از انعطاف پذیری و استحکام لازم برای تهیه‌ی نخ به کار برده میشوند،می گویند. الیاف ها، با انجام عملیات ریسندگی(دو روش سنتی و مدرن) به نخ تبدیل می شوند.

جهت مشاوره رایگان در خصوص خرید فرش دستباف میتوانید با شماره 09131162373 و یا 03132229377 تماس حاصل فرمایید.

متداول ترین الیاف ها در بافت فرش به دو گروه الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم می شوند.

معرفی الیاف طبیعی

به الیافی می گویند که در طبیعت وجود دارند و انسان ها در تولید آن نقشی ندارند. الیاف طبیعی به دو دسته‌ی الیاف حیوانی و الیاف نباتی(سلولزی) تقسیم می شود.

الیاف طبیعی حیوانی

پشم ، ابریشم و مو که از حیوانات مختلف به دست می آیند را الیاف طبیعی حیوانی گویند.الیاف پشم گوسفند و الیاف ابریشم از پر مصرف ترین انواع الیاف های طبیعی حیوانی هستند.

الیاف طبیعی نباتی

کتان ، جوت و پنبه  که از گیاهان مختلف به دست می آیند را الیاف طبیعی نباتی می گویند. به الیاف نباتی الیاف سلولزی نیز می گویند زیرا ماده اصلی در ساختار گیاهان سلولز است.

معرفی الیاف مصنوعی

به الیافی می گویند که در طبیعت وجود ندارند و توسط انسان ها ساخته می شوند.الیاف مصنوعی نیز به دو دسته الیاف مصنوعی قابل بازیافت و الیاف تماما مصنوعی تقسیم می شود.

الیاف مصنوعی قابل بازیافت یا نیمه مصنوعی

ویسکوز ریون ،کوپر آمونیوم ریون و استات سلولزاز نمونه الیاف های مصنوعی بازیافته هستند که درفرایند تهیه این الیاف ،پلیمرهای طبیعی مانند سلولز و پروتئین با مواد دیگر آغشته شده و سپس با جدا کردن ناخالصی ها و انجام فرایندهای شیمیایی ،الیاف قابل استفاده تولید می شوند.

الیاف سنتتیک یا تماما مصنوعی

نایلون ،پلی استر و اکرولیک از نمونه الیاف های تماما مصنوعی هستند که با روش های خاص تولید می شوند و به طور معمول در طبیعت وجود ندارند.

ماده اولیه الیاف مصنوعی سنتتیک از فرایندهای پلیمرسازی منومرهای مناسب بدست می‌آید.

الیاف مورد استفاده در تهیه ی فرش های دستباف و فرش های ماشینی با توجه به جنس آنها ،تقسیم می شوند به دو دسته‌ی الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی. همچنین با توجه به طولشان به دو دسته‌ی الیاف منقطع(قطع شده) و الیاف یکسره تقسیم می‌شوند.

مراحل تولید خامه(نخ) فرش

تا اینجا به معرفی الیاف مصنوعی و طبیعی پرداختیم و در ادامه به مراحل تولید پشم میپردازیم.پس با ما همراه باشید.بنابراین در تهیه ی خامه (نخ) فرش ها از الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده می شود که معمول آن برای فرش ها خامه های با الیاف طبیعی است.

پشم بهترین ماده برای تولید نخ فرشبافی است

از پشم گوسفندان در تهیه خامه (نخ) فرشبافی به عنوان مبنا و ماده اصلی استفاده می شود.در حقیقت مواد اولیه برای این صنعت از طریق میلیون ها دام فراهم می شود.

بسته به محصول نهایی و کاربرد آن در زندگی، از قسمت های مختلف بدن حیوانات در صنعت نساجی استفاده می شود. بعنوان مثال از پوست حیوانات بعنوان چرم در تولید انواع البسه وهمچنین اکسسوری ها(معادل فارسی اکسسوری لوازم جانبی می باشد که در دنیای مد و فشن به تمام لوازم جانبی مانند کیف ،کمربند و.. گفته می شود) استفاده می کنند.

قبل از ادامه مطلب میتوانید از فرش دستباف اصفهان نیز بازدید فرمایید.

فرایند تولید پشم

در ابتدا پشم گوسفندان چيده مى‌شود و سپس مرحله سورت آغاز می شود با شست وشوی پشم ها آن هارا آماده ی حلاجی می کنند و در دو مرحله پایانی عمل ريسندگى و رنگرزی انجام مى‌شود.(حلاجی یعنی باز کردن الیاف و پاکسازی کامل آن از خار وخاشاک و فضولات حیوانی)

۱_پشم چینی

در این مرحله پشک گوسفندان با ابزار مناسب مانند قیچی ویا ماشینک های پشم چینی برقی توسط افراد چیده می شود.

۲_سورتینگ(مرتب سازی یا درجه بندی کردن)

پشم گوسفندان از نظر کیفیت و رنگ باهم متفاوت هستند و لازم است این گوناگونی ها از هم تفکیک شوند.

جالب است بدانید که پشم های قسمت های مختلف بدن گوسفندان از لحاظ کیفیت و ظرافت و اندازه یکسان نیستند بعنوان مثال پشم های نواحی دست و پای حیوان کوتاه تر و ضخیم تر است درحالیکه پشم های بدن حیوان بلندتر و ظریف تر است در یک جمع بندی کلی میتوان گفت کیفیت پشم به شرایط و محل زندگی ،نوع تغذیه و نژاد گوسفندان بستگی دارد. پس در این مرحله اقسام پشم های چیده شده را از یکدیگر بر اساس رنگ ، کیفیت ، اندازه و ضخامت از یکدیگر جدا می کنند.

۳_حلاجی کردن

پشم های مرتب شده اینک لازم است که از هرگونه خاروخاشاک و فضولات حیوانی پاک شوند.این مرحله هم به دو صورت سنتی(دستی) و ماشینی(مدرن) انجام می شود.

۴_شست و شو

در این مرحله پشم های تفکیک شده را بصورت مجزا شست و شو می دهند تا کثیفی ها و گردوخاک نفوذ کرده در عمق پشم ها جدا شوند(لازم به ذکر است که پیش از شروع مراحل فوق بدن گوسفندان را با آب و صابون شست و شو می دهند.)در پایان هم آنهارا خشک می کنند.

۵_ریسندگی

بعد از اينكه پشم ها تميز شدند لازم است در وضعیت تابیده و فشرده شده درآیند تا مناسب استفاده ماشین های نساجی در کارخانه ها به جهت تولید خامه(نخ)ها بشوند.در این مرحله ضخامت، تعداد لا و نمره نخ نیز تعیین می شوند.

ریسندگی هم به دو صورت انجام می گیرد.ریسندگی سنتی(با دست) ریسندگی صنعتی(با ماشین)

ریسندگی با دست

با استفاده از دوک یا به وسیله چرخ چوبی انجام می شود.

ریسندگی با ماشین

با استفاده از دستگاه کاردنیک (کرمیل) با منظم کردن الیاف پشم ها ،به صورت اتوماتیک کار تولید نخ انجام می شود.

٦_رنگرزی پشم

ترکیب رنگ ها و تثبیت آنها روی خامه ها از پیچیدگی های این مرحله است. ممکن است در نقش نمای یک فرش بیش از۱۰۰ نوع رنگ وجود داشته باشد. بلواقع این ترکیب رنگ‌ها و این رنگ و طرح ها و همچنین استعداد هنرمندان عزیزما در بافت فرش دستباف است که باعث شد تا نام ایران و فرش ایرانی باهم عجین گردند و همچنان کشور ما در تولید این هنر برتری واقعی خود را حفظ کند.پس از مراحل فوق خامه ها آماده بافتن فرش هستند.